نبولایزر ، دستگاهی برای درمان مشکلات تنفسی کودک شما
اختلالات تنفسی و بروز مشکل در ریه هر نوزادی احتمال دارد و در صورتی که این نوع بیماری ها سریع تشخیص داده شوند، می توان از پیشروی آنها جلوگیری کرد و با برخی از اسپری ها آنرا به کلی درمان نمود. اما اگر علائم بیماری های ریوی در نوزادان را دیرتر از موعد تشخیص دهیم، کار کمی با مشکل مواجه می شود. در بیماری های ریوی جدی که اسپری های عادی پاسخگو نیستند، از روش دیگری برای درمان استفاده می شود. در این روش برای تاثیرگذاری بیشتر، دارو به طور مستقیم و بسرعت وارد ریه ها می شود. این کار را با دستگاه نبولایزر انجام می دهند. لذا کاربرد دستگاه نبولایزر ، برای بیماری های تنفسی مزمن است. حالا سوال این است که استفاده از این دستگاه برای نوزادان و کم سن و سال ها آیا اصلا مجاز است و یا خیر و نحوه استفاده از آن چگونه است؟ در ادامه به بررسی مباحث مهم مربوط به این دستگاه می پردازیم.
کودک چه زمانی به نبولایزر احتیاج دارد؟
اساسا اینکه یک کودک بیمار برای درمان مشکلات ریوی به چه روش درمانی ای نیازمند است را پزشک متخصص معین می کند اما باید دانست که نبولایزر برای مشکلات زیر کارایی بسیار خوبی دارد.
در صورتی که فرزند شما به مریضی های ریوی مثل آسم مبتلاست و علائم آن جدی است و چشم هایش اشک آلود میشود یا بینی او گرفته است، نیاز وی به دستگاه نبولایزر ضروری بنظر می رسد. باقی بیماری هایی که برای درمان آنها از نبولایزر استفاده میشود : عفونت دستگاه تنفسی فوقانی، برونشیت مزمن، آلرژی و COPD.
چیستی نبولایزر و روش استفاده از آن
نبولایزر دستگاهی است که با تبدیل داروهای مایع به بخار، دارو را به طور مستقیم، درون ریه شما منتقل می کند. این تبدیل مایع به بخار در حقیقت باعث اثرگذاری درمانی بیشتری می شود و همجنین استنشاق دارو برای کودکان و نوزادان را راحت تر می سازد. اما ویژگی مهم نبولایزر ها آن است که سریع وارد جریان خون می کنند و در نتیجه تسکین درد و مشکل زودتر محقق می شود.
جالب است بدانید که محبوب ترین روش درمان مشکلات تنفسی در کودکان، نوع کمپرسری آن است. بدان علت که این دستگاه ها، منبع هوای فشرده را برای استفاده در آیروسل درمانی آماده می سازند. در ضمن در روش کمپرسری، برای تولید ذرات معلق در هوا یا آیروسل که شرایط استنشاق را فراهم می کند، از یک نوع جت (پنوماتیک) استفاده شده است.
دستگاه نبولایزر از 3 جزء اساسی تشکیل یافته است : 1) کمپرسور هوا 2) فنجان دارو 3) ماسک یا دهانه (که از طریق آن ، دارو استنشاق می شود.)
روش استفاده از نبولایزر :
برای استفاده از دستگاه نبولایزر، ابتداء مقدار مورد نیاز از دارو را درون فنجان داروی دستگاه بریزید و پس از آن کمپرسور هوای دستگاه را روشن کنید و دهانه مخصوص را به روی دهان کودک خود بگذارید تا دارو را که به حالت بخار درآمده است، استنشاق نماید. انتقال مستقیم و سریع دارو به ریه بدین شکل صورت می گیرد.
زمان استفاده از نبولایزر چگونه است؟!
درمان با نبولایزر در هر 6 ساعت باید صورت بگیرد و در هر مرحله هم 15 دقیقه زمان می برد. اما اینکه یک کودک 15 دقیقه بنشیند و فقط تنفس عمیق داشته باشد، برایش کار سختی است، لذا در این مورد حتما با پزشک مشورت کنید تا شاید بتوانید جوری دیگر زمان بندی کنید.
علائم بیماری ریوی چیست ؟
در صورتی که خودتان و یا کودک شما دارای علائم زیر است، توصیه می شود به پزشک متخصص مراجعه کنید و این مسائل را با وی در میان بگذارید تا در صورت ابتلاء به بیماری ریوی، درمان مورد نظر بر روی شما صورت بگیرد.
- سرفه
- خس خس سینه
- تنفس سریع و تنگی نفس
- درد در ناحیه قفسه سینه
- به تاخیر افتادن بهبودی بیماری برونشیت
هشدار : علائم بیماری های ریوی در کودکان می تواند به علت عوامل محرک روزانه و یا فصلی، متفاوت باشد. بنابراین باید علائم مشکل تنفسی در کودکان را خیلی بیشتر از بزرگسالان جدی گرفت. بنابراین در صورت مشاهده ی هر کدام از این علائم به طور جدی ، باید سراغ پزشک متخصص بروید.
کاربرد های نبولایزر برای کودکان چیست؟!
تسکین بیماری های تنفسی مزمن
برخی از نوزادان از مریضی های ژنتیکی ای رنج می برند که موجب احتقان سینه می شود همچون آسم و فیبروز کیستیک. در اینگونه از موارد می توان برای تسکین، از نبولایزر استفاده کرد.
عفونت دستگاه تنفسی پایینی
به طور کلی بر اثر بروز عفونت های ریوی، همچون عفونت برونشیولیت (التهاب برونشیلها)، عفونت سیستم تنفسی، سرماخوردگی و سرفه های شدید، استفاده از نبولایزر می تواند درمانی مناسب محسوب شود.
عفونت سیستم تنفسی فوقانی
عفونت هایی مثل کروپ و اپیگلوتیت که روی گلو حنجره نوزاد تاثیرات آزار دهنده ای می گذارند را می توان با استفاده از دستگاه نبولایزر تسکین داد و یا درمان نمود.
داروهایی که در دستگاه نبولایزر استفاده می شود
محدودیت خاصی در تعیین داروی مورد استفاده در نبولایزر وجود ندارد و این بر عهده تشخیص پزشک است. اما معمولا داروهایی که برای استفاده در این دستگاه وجود دارند عبارتند است از: کورتیکواستروئیدها که برای کاهش التهاب نوزادان هستند ، انواع آنتیبیوتیکها و آرامبخشهای راه هوایی. یکی از مزایای نبولایزرها ، آن است که هوای مرطوب و پاکیزه ای را به ریه ها وارد می کنند و این خودش در تسویه شرایط تنفسی ریه ها بسیار مفید است و باعث تسکین سیستم تنفسی می شود.
آموزش کامل استفاده از نبولایزر برای کودکان
پس از آنکه دستان خود را شستید ، همه ابزار مورد نیاز از جمله ماسک، دارو، فنجان دارو، قطره چکان، لوله و دستگاه را در کنار خودتان بگذارید. بهتر است که دستگاه را روی یک سطح صاف قرار دهید.
هر کجا که راحت هستید بنشینید و نوزاد خود را در آغوش خود به طور اصولی نگهدارید. اگر فرزندتان میتواند بنشیند، بگذارید خودش در جایی راحت و البته به طور صاف بنشیند. پس از اتصال لوله به نبولایزر ، ماسک را روی صورت فرزند خود قرار دهید تا بخار دارویی وارد ریه های او بشود. برای اضافه کردن دارو به دستگاه باید از قطره چکانی که آماده کرده اید استفاده کنید. در صورتی که باید به دارو نمک اضافه کنید، توصیه میشود از یک قطره چکان جدا کمک بگیرید. پس از افزودن دارو به فنجان، درب آنرا ببندید.
پس از آنکه ماسک را به فنجان دارو وصل می کنید، دستگاه آماده است و کافی است نبولایزر را روشن کنید تا روند درمان شروع شود.
بهتر است ماسک را بر روی صورت فرزندتان نگهدارید تا او تمام بخار دارویی را استشمام کند.
پس از وارد شدن دوز معین به ریه های فرزندتان، دستگاه را خاموش کرده و اگر بخاری در آن باقی مانده است، دارو را از فنجان بیرون بریزید و دستگاه را جمع کنید.
توجه کنید : بعد از استفاده از نبولایزر باید اجزای آنرا (فنجان دارو ، دهانه و لوله) تمیز کنید.
انواع نبولایزرها را بشناسید
از آنجایی که وضعیت بدنی افراد بیمار متفاوت است، نبولایزر ها نیز در انواع مختلفی تولید شده اند که در ادامه به بررسی انواع آنها می پردازیم :
نبولایزر جریان سریع:
در این سری از نبولایزرها، یک کمپرسور هوا وجود دارد به همراه یک موتور که از یک پیستون تشکیل شده. وقتی از این دستگاه استفاده می کنید، پیستون با حرکتی که دارد، هوا را درون محفظه فشرده می سازد و پس از آن، هوای فشرده شده با سرعتی زیاد به دارویی که مایع است اعمال شده و آنرا به بخار تبدیل می کند. این مدل از نبولایزر، اغلب در بیمارستانها کارایی دارد. در ضمن یک پمپ این دستگاه را می توانید برای چند مرتبه مورد استفاده قرار دهید.
نبولایزر اولتراسونیک:
این مدل از نبولایزر، دارای یک موج اولتراسونیک فرکانس بالایی است که قسمتی که با داروی مایع در تماس است را مرتعش می کند. این ارتعاشات باعث تبدیل سریع داروی مایع به بخار می شود. این نوه نبولایزرها وزن کمی دارند و حمل آنها آسان است. البته در مقایسه با دیگر نبولایزرها قیمت بالاتری دارند.
نبولایزر ویبراتور :
نبولایزر ویبراتور هم مثل نبولایزر اولتراسونیک، دارای فناوری موج اولتراسونیک است. البته قدرت تبخیر این دستگاه بالاتر است. با توجه به اینکه در این مدل، امکان افزایش دمای داروی مایع وجود دارد، استفاده ی از آن برای هر نوع دارویی توصیه نمی شود.
نبولایزر مکانیکی :
نبولایزر های مکانیکی برای فعالیت، به نیروی خاصی نیاز ندارند و کافی است محافظی که در قسمت پایینی دستگاه وجود دارد را آزاد سازید تا داروی مایع تحت فشار قرار بگیرد و تبخیر شود. البته این نوع نبولایزرها معمولا برای استنشاق نوزادان استفاده ای ندارد.
انتخاب هر کدام از این مدل ها برای درمان ، باید بر اساس سن بیمار ، میزان و نوع بیماری او و همچنین نوع دارویی که مصرف می کند مشخص شود و بدیهی است که بهترین پیشنهاد را پزشک متخصص به شما می کند.