فشار خون در سالمندان؛ دستورالعمل های لازم برای پیشگیری
فشار خون در سالمندان یکی از مشکلات رایج است که در صورت افزایش یا کاهش بیش از حد خطرات ناگواری به همراه دارد. بنابراین افرادی که به سنین پیری می رسند با بیماری های متعددی روبرو می شوند که اکثر بیماری ها با فشار خون همراه است. همانقدر که فشارخون بالا خطرناک است، پایین بودن آن نیز سلامتی بدن را بسیار تهدید میکند و در معرض خطرهای ناگوار قرار می دهد. افراد سالمند باید به صورت مرتب فشار خون خود را دستگاه فشارسنج بازویی یا مچی چک کنند و در صورت مشاهده هرگونه علائم برای پیشگیری از پایین یا بالارفتن آن اقدامات لازم انجام دهند.
در ادامه اطلاعات دقیقتری در مورد فشار خون در سالمندان و راه های پیشگیری و علائم هشدار دهنده آن می پردازیم:
فشار خون واقعاً چیست؟
آیا می دانید فشارخون دقیقا چیست و به چه دلایلی بالا یا پایین می رود.؟ میزان فشار خون به عملکرد قلب بستگی دارد. هرچقدر قلب سریع تر پمپاژ کند سرعت جریان خون در رگ ها بیشتر میشود و هر چقدر ضعیف تر عمل کند با کاهش جریان خون در رگ ها مواجه می شویم و به اصطلاح می گوییم افت فشار خون اتفاق افتاده است. فشار خون در سالمندان به دلایل مختلفی بالا یا پایین میرود که کنترل آن بسیار حائز اهمیت است و باعث می شود در صورت بروز هرگونه مشکلی از طریق انواع فشار سنج علائم حیاتی بدن را بررسی کنید.
بیشتر بخوانید: 8 روش برای کاهش فشارخون بدون مصرف حتی یک دارو !!
علائم بالا بودن فشار خون در سالمندان
معمولاً بالا بودن فشار خون باید علائم مختلفی همراه است و افراد بیمار زودتر متوجه بالا بودن فشار خود می شوند. اما تا زمانی که اندازهگیری انجام نشود به صورت دقیق نمی توان پایین یا بالا بودن فشار خون را حدس زد. پس بهتر است در صورت مواجه شدن با علائم گفته شده در زیر حتما فشار خون بیمار یا سالمند خود را اندازه گیری کنید:
- احساس خستگی و گیجی
- داشتن سرگیجه و حالت تهوع
- شنیدن صدای وزوز در گوش
- احساس سبکی در سر
- احساس درد در قفسه سینه
- احساس گرگرفتگی در صورت
- سردردهای بسیار شدید
- تار شدن دید چشم ها
علائم پایین بودن فشار خون در سالمندان
فشار خون پایین زمانی خطرناک است که ناگهانی اتفاق بیفتد. در بیشتر مواقع پایین بودن فشار نشانه ای از سلامت فرد است. مگر این که فرد سالمند ناگهانی با فشار خون مواجه شود و این عارضه نشان دهنده این است که قلب به خوبی عمل پمپاژ کردن خون را انجام نمیدهد.
معمولاً علائم پایین بودن فشار خون در سالمندان شامل موارد زیر است:
- سرگیجه
- غش کردن
- داشتن دید تار
- رنگ پریدگی
- خستگی و ضعف
اعداد فشار خون چه معانی دارند؟
فشار خون در طول روز نوسان دارد. یعنی به دلایل مختلفی ممکن است فشار خون بالا و پایین شود. به عنوان مثال، زمانی که فعالیت بدنی دارید یا هیجان زده می شوید با افزایش فشار خون روبهرو هستید. اما در اکثر مواقع عدد فشار خون نسبتاً پایدار باقی می ماند. به طور کلی، فشار خون پایین بهتر است فشار خون بیش از حد است. اما باید دقت داشته باشید که فشار خون نباید بیش از اندازه کم شود.
افراد دچار به بیماریهای کلیوی و دیابتی و سالمندان باید به صورت مداوم فشار خون خود را اندازه گیری کنند و با توجه به آن نکات مراقبتی را انجام دهند.
انواع فشار خون | فشار سیستولیک | فشار دیاستولیک |
طبیعی | کمتر از ۱۲۰ | کمتر از ۸۰ |
بالاتر از طبیعی | ۱۲۰ الی ۱۲۹ | کمتر از دهه ۸۰ |
مرحله اول فشار بالا | ۱۳۰ الی ۱۳۹ | 80 الی 89 |
مرحله دوم فشار خون بالا | ۱۴۰ به بالا | ۹۰ به بالا |
مرحله بحران | بالای ۱۸۰ | بالاتر از ۱۲۰ |
عوامل تاثیر گذار روی فشار خون در سنین پیری
متاسفانه با بالا رفتن سن فشار خون هم به صورت طبیعی بالا می رود. دلایلی که باعث افزایش فشار خون در سالمندان میشود، نامشخص است و عوامل مختلفی روی آن تأثیرگذار است. اما بیشترین عامل های تاثیر گذار عوامل وراثتی و محیطی است. اما برخی افراد به خاطر بیماری و اختلال با این عارضه مواجه می شوند که معمولا فشار خون ثانویه برای این دسته از افراد رخ می دهد.
خوب است بدانید افرادی که به خاطر سابقه خانوادگی با فشارخون بالا روبرو هستند یا دارای اضافه وزن می باشند در خطر بیشتری قرار دارند و باید بیشتر به میزان فشار خون خود توجه کنند. دیگر عوامل تاثیرگذار شامل موارد زیر است:
- مصرف نمک زیاد
- مصرف داروهای خاص بدن
- انجام فعالیتهای ورزشی
- عدم مصرف کافی پتاسیم
- مصرف بیش از حد الکل
- سیگار کشیدن
- قرار گرفتن در استرس به مدت طولانی
بیشتر بخوانید: راههای درمان آرتروز گردن و رهایی از درد آن
عوارض فشار خون بالا؛ از سکته تا حمله قلبی
فشار خون بالا بر اثر کار کردن بیش از حد قلب اتفاق میافتد. بنابراین احتمالاتی همچون سکته، حمله قلبی و مشکلات کلیوی به همراه دارد. در صورت عدم درمان فشار خون میتواند مشکلات گفته شده در زیر رخ دهد:
- بزرگ شدن قلب و نارسایی قلبی
- ایجاد برآمدگی های کوچک در رگ های خونی
- باریک شدن رگ های خونی در کلیه ها و نارسایی کلیه
- سخت شدن عروق ویژه در قلب، کلیه ها، پاها و مغز
- خونریزی و ترکیدن رگ های خونی چشم
چند راه حل برای کاهش فشار خون
کاهش فشار خون در سالمندان بسیار اهمیت دارد و در صورت عدم توجه به آن ممکن است مشکلات مختلفی رخ دهد. در ادامه با راه حل های مفید برای تنظیم فشار خون آشنا می شوید:
- داشتن خواب کافی و منظم
- کم کردن میزان مصرف نمک در وعدههای غذایی
- کاهش استفاده از قهوه و نوشیدنی های کافئین دار
- کاهش وزن
- انجام فعالیت های بدنی و ورزش
- ترک مصرف دخانیات
- مصرف میوه و سبزیجات
- مصرف لبنیات کم چرب
- و …
کلام آخر
همانطور که متوجه شدید فشار خون در سالمندان بسیار خطرناک است و عدم توجه به آن مشکلات بسیار جدی مانند نارسایی، کلیه، سکته قلبی و مشکلات رگ های خونی در پی دارد .تنها راهکار برای درمان فشار خون تغییر سبک زندگی است.